Олон улсын харилцаа холбооны институт, Каллен олон улсын судалгааны байгууллага, Харилцаа холбооны зохицуулах хороо хамтран зохион байгуулж буй “Mongolia Forum” зохицуулагчдын олон улсын арга хэмжээний хүрээнд Европын холбоонд мөрдөгдөж буй “Цахим зах зээлийн тухай хууль” (DMA) болон “Цахим үйлчилгээний тухай хууль” (DSA)-тай танилцах, туршлага судлах зорилго бүхий “Европын холбооны цахим орчны зохицуулалт” сэдэвт семинар өнөөдөр (2023.07.05) зохион байгуулагдаж байна. Семинарт Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Хууль зүй дотоод хэргийн яам, Тагнуулын ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Хүний эрхийн үндэсний комисс, Интернэтийн үйлчилгээ эрхлэгчид, Үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгч 20 гаруй байгууллагын 70 орчим төлөөллүүд оролцож байна. Уг семинараар цахим үйлчилгээ, хяналтын талаарх хуулийн зохицуулалтыг танилцуулж, хууль бус контент, платформын нөхцөл шаардлагыг зөрчсөн тусгай ангиллын контентыг шийдвэрлэх, зар сурталчилгааны заавар зөвлөмжийн системийн үйлчилгээ, цахим орчин дахь мэдээллийн аюулгүй байдал, өгөгдлийн засаглал, шинэ технологи, хяналтын хууль эрх зүйн орчинг сайжруулахад нэгдсэн ойлголтыг бий болгох, талуудын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх зорилгоор санал солилцон, хэлэлцүүлэг өрнүүлж байна.

ҮЙЛ ЯВДАЛ Цахим шилжилтийг эрчимжүүлэхэд Шүүхийн захиргааны байгууллагын үүрэг, оролцоо чухал 2022.11.23 Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс Хөгжлийн бодлого төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хууль, “Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн баримт бичиг боловсруулах нийтлэг журам” -д заасан шаардлагад нийцүүлэн “Шүүхийн байгууллагад мэдээллийн технологи, шүүхийн үйлчилгээ, удирдлагын шинэ хэлбэрийг нэвтрүүлэх нэгдсэн бодлого”-ын төслийг боловсруулахад олон нийтийн оролцоо, ил тод байдлыг хангах зорилгоор нээлттэй уулзалт, хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа. Хэлэлцүүлгээр Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөлийн, Ажлын хэсгийн гишүүдээс боловсруулсан бодлогын баримт бичгийн төслийн агуулга, бүтэц, зорилго, зорилт, арга хэмжээ, шалгуур үзүүлэлт, суурь болон хүрэх түвшнийг танилцуулж, оролцогч бодлогод холбогдох байгуулагуудаас төрийн бодлого, хууль эрх зүйн орчин, салбарын цахимжилтын үйл явцын талаар мэдээлэл хүргэн, мэдээллийн технологийн салбарын компаниуд тус бодлогыг хэрэгжүүлэх дэвшилтэд цахим технологийн шийдлүүдийг танилцуулж мэдээлэл солилцлоо. Уг хэлэлцүүлэгт ЦХХХ-ны сайд Н.Учралын илгээлтийг Төрийн нарийн бичгийн дарга Ч.Золбаяр танилцуулсан илтгэлдээ: Цахим шилжилтийн технологийн боломжийг үндэсний хэмжээнд хангах хамгийн том ажил нь Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем e-mongolia юм. Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуулиар иргэний мэдээлэл хайх, хүлээн авах эрхийг хангах, нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн эрх зүйн үндсийг бэхжүүлсэн бөгөөд энэ хуулийн хэрэгжилтийг хангахад шүүхийн байгууллага нь чухал үүрэг гүйцэтгэж, мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдлыг хангаж байгаа сайн жишээ болж байна. Тухайлбал shuukh.mn дээр Иргэний, Эрүүгийн, Захиргааны хэргийн анхан шатны, давж заалтах шатны болон хяналтын шатны журмаар шйидвэрлэгдсэн хэрэг маргааны тоо мэдээ, шийдвэрийг байршуулсан байна. Шийдвэрийг нийтлэхдээ хувь хүнийг тодорхойлох боломжгүй байдлаар тусгасан нь Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах хуулийн хэрэгжилтийн бас нэг сайн жишээ болсныг дурдлаа. Мөн ЦХХХЯ судалгаа хийж Монгол Улсад хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа 430 орчим хуулиас хайлт хийхэд “бичгээр” буюу “цаасан хэлбэрээр” гэсэн агуулга бүхий үг хэллэгтэй 169 хуулийн 869 хэсэг илэрч, “бичгээр” гэсэн агуулгад зөвхөн цаасан хэлбэрийг хамааруулж, цахим хэлбэртэй байх зохицуулалтыг орхигдуулсан байгааг өөрчлөх асуудал үзэл баримтлалын түвшинд яригдаж байна. Ингэснээр хууль хоорондын нийцлийг хангах ажлууд хийгдэж, төрийн байгууллагууд цахим хэлбэрээр үйлчилгээг үзүүлэх боломж нэмэгдэж, цахим баримт бичгийг хүлээн зөвшөөрөх, нотлох баримтын хэмжээнд үнэлэх нөхцөлийг сайжруулна гэж үзэж байна хэмээгээд цахим шилжилтийг эрчимжүүлэхэд шүүхийн захиргааны байгууллагын үүрэг оролцоо улам бүр нэмэгдэж, шинэ дэвшилтэд технологийг нэвтрүүлэхэд ЦХХХЯ-ны зүгээс хамтран ажиллахаа илэрхийлсэн юм.   Хэлэлцүүлэгт Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хороо, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Хууль зүй дотоод хэргийн яам болон хууль сахиулах, бүх шатны шүүх, прокурорын байгууллага, төрийн болон төрийн бус байгууллага, ОУ-ын байгууллага, мэдээлэл технологийн компаниуд зэрэг нийт 50 орчим байгууллагын 100 гаруй төлөөлөл оролцож, санал, зөвлөмж хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцлээ./2022.11.23/ Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

АЛСЛАГДСАН БАГИЙН ИРГЭД ГАР УТАСНААСАА ТӨРИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ АВНА Алслагдсан багийн иргэд гар утаснаасаа төрийн үйлчилгээ авах боломжийг бүрдүүлэхээр Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам ажиллаж байна. Энэ хүрээнд орон нутгийн алслагдсан 129 багт үүрэн холбооны сүлжээ нэвтрүүлэхээс 2024 онд 74, 2025 онд 55 багийг холбоно. Тодруулбал, ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААНЫ ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧНЫГ БИЙ БОЛГОХОД ИХ БРИТАНИ УЛСТАЙ ХАМТАРНА Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Фиона Блайт болон Оксфордын их сургуулийн Кибер аюулгүй байдлын чадавхын төвийн эрдэмтдийг энэ сарын 07-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр “И-Монгол” академийг төрийн их өгөгдөл, хиймэл оюун ухааны төв болгохоор зорьж буйг онцлон, хиймэл оюун ухааны хууль эрх зүй, зохицуулалтын орчныг бий болгох, сансар судлал зэрэг шинэ хуулийн төслүүдийг боловсруулах, хүүхэд залууст код бичих ур чадвар олгох чиглэлд Их Британи Улстай хамтран ажиллах хүсэлтэй буйгаа илэрхийллээ. Монгол Улсын Засгийн газар Их Британи Улсын сайн туршлагад үндэслэн төрийн байгууллагуудын нэгдсэн www.gov.mn вебсайтыг хөгжүүлж байна. ХИЙМЭЛ ДАГУУЛЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭ ЭРХЛЭГЧ НАРТАЙ УУЛЗЛАА Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү хиймэл дагуулын үйлчилгээ эрхлэгч нартай уулзлаа. Уулзалтад Кибер аюулгүй байдлын үндэсний зөвлөлийн дарга Ч.Золбаяр, Д.Болор, Б.Балгансүрэн, Ондо Холдинг, ДДэш Тв, Монголсат, Мобиком зэрэг байгууллагын төлөөллүүд оролцов. 30 гаруй жил яригдаж байсан “Үндэсний хиймэл дагуул” төсөл нь энэ дөрвөн жилийн хугацаанд биеллээ олох гэж буйд салбарын мэргэжилтнүүд сайшаалтай хандаж байгаагаа илэрхийллээ. Үндэсний хиймэл дагуул хөөргөснөөр Харилцаа холбооны бие даасан системтэй болж, Монгол орны хаанаас ч интернэтэд холбогдох, мэдээллийн технологийн үйлчилгээ шууд авах боломж нээгдэнэ. 250 мянган малчин өрх E-Mongolia, E-сургууль, E-эмнэлэг гэх мэт үйлчилгээ авах боломжтой болно. Шилэн кабелиар интернетийн үйлчилгээ үзүүлэх  29 их наяд төгрөг хэмнэнэ. ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧНЫГ ШИНЭЧИЛЖ, ЗАХ ЗЭЭЛИЙГ НЬ ТЭЛНЭ Дэлхийн Шуудангийн өдөр аравдугаар сарын 9ний өдөр тохиолоо. Энэ өдрийг дэлхийн өнцөг булан бүрд шуудангийн салбарт шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нэвтрүүлэх, сурталчлах зорилгоор тэмдэглэн өнгөрүүлж ирсэн. Салбар яамнаас Шуудангийн салбарын хууль эрх зүйн орчныг шинэчлэх; Технологийн дэвшил, инновац шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлчилгээг нэвтрүүлэх; хүргэлтэд дрон нэвтрүүлэхээр зорьж байна. Мөн 40 тэрбумын шуудангийн зах зээлийг тэлнэ. “ШИЙДЭЛТЭЙ УУЛЗАЛТ – ЦАХИМ ГАРЫН ҮСЭГ” ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ БОЛНО Цахим хөгжил, инноваци, харилцаа холбооны сайдын санаачилгаар Шийдэлтэй уулзалтыг тогтмол зохион байгуулж байна. Цахим гарын үсгийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх, тулгамдсан асуудлыг хэлэлцэж, шийдвэрлэх зорилгоор “Шийдэлтэй уулзалт Цахим гарын үсэг нээлттэй хэлэлцүүлгийг аравдугаар сарын 15-өдөр зохион байгуулах гэж байна. Цахим гарын үсэг нь цахим баримтад гарын үсэг зурсан этгээдийг тодорхойлох үг, үсэг, тоо, тэмдэг, дүрсийг агуулсан өгөгдөл юм. 2015 оноос хойш 1 287 187 хүнд энэхүү гарын үсгийг олгожээ. Ц.БААТАРХҮҮ САЙД SPACEX КОМПАНИЙН ТӨЛӨӨЛЛИЙГ ХҮЛЭЭН АВЧ УУЛЗЛАА Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү SpaceX компанийн Хөөргөлтийн үйлчилгээ хариуцсан менежер Эван Ферликийг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд ноён Эван Ферлик Монгол Улс Үндэсний хиймэл дагуулаа хөөргөхөөр бэлтгэл ажлаа хангаж байдаг баяр хүргэж, SpaceX компанийн үйл ажиллагааг танилцуулж, АНУ-д айлчлах боломж тохиовол тус компаниар зочлохыг урив.ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү Монгол Улсын Засгийн газар 14 мега төсөл хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсний нэг нь Үндэсний хиймэл дагуул гэдгийг дуулгаж, тун удахгүй УИХ-аар хэлэлцүүлэхээр бэлтгэл ажлаа хангаж буйг онцлов. ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААНЫ ЭРДЭМТЭД НОБЕЛИЙН ШАГНАЛ ХҮРТЛЭЭ Хиймэл оюун ухааны эрдэмтэд Нобелийн шагналын эзэн боллоо. Тодруулбал, Жеффри Хинтон, Жон Хопфилд нар “Машин оюуны” судалгааны чиглэлээр хийсэн бүтээлээрээ авчээ. Канадын профессор Жеффри Хинтоныг “Хиймэл оюун ухааны загалмайлсан эцэг” гэж нэрлэдэг. Нобелийн шагналтан болох 91 настай Жон Хопфилд нь АНУ-ын Принстоны их сургуулийн профессор, 76 настай профессор Жеффри Хинтон нь  Канадын Торонтогийн их сургуулийн профессор юм. “Машин оюун” нь хиймэл оюун ухааны түлхүүр бөгөөд энэ нь компьютерт мэдээлэл өгөгдөл үүсгэхийн тулд өөрийгөө сургах чадварыг хөгжүүлдэг салбар юм. Ингэхдээ интернэтээс хэрхэн хайлт хийхээс эхлээд утсан дээрээ зураг засварлах хүртэл бидний ашиглаж буй өргөн хүрээний технологийг шинэчилж, хөгжүүлж ирсэн.