December 2023

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд, Барилга хот байгуулалтын сайд нарын хамтарсан тушаалаар “Орон зайн өгөгдлийн дэд бүтцийн тухай хууль”-ийн төслийг боловсруулах ажлын хэсгийг байгуулан ажиллаж байна. Энэхүү хуулийн төсөл нь орон зайн өгөгдлийн дэд бүтцийг байгуулах, үйл ажиллагааг удирдах, зохион байгуулах, хяналт тавих, хэрэглээг нэмэгдүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулах зорилготой бөгөөд өнөөдөр (2023.12.08) тус хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийг харилцаа холбооны чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн дунд зохион байгууллаа. Монгол Улсад орон зайн өгөгдлийн санг бүрдүүлэх, ашиглах асуудлыг зохицуулсан хүчин төгөлдөр үйлчилж буй 13 хуульд давхардсан тоогоор 44 мэдээллийн сангийн зохицуулалт байгаа боловч хоорондын уялдааг хангах, орон зайд дүрслэгдэх өгөгдөл, мэдээллийн нэгдсэн системийг бий болгох, орон зайн өгөгдлийн нэгдмэл байдлыг хангахтай холбоотой эрх зүйн зохицуулалт байхгүй байна. Хуулийн төсөл батлагдсанаар олон төрлийн мэдээллийн сангийн уялдаа, холбоог хангахад нэгдсэн стандартын дагуу бүрдүүлж, ашигласнаар төсвийн давхардал, мэдээллийн шинэлэг, баталгаатай байдал хангагдах ач холбогдолтой юм.

Олон Улсын Цахилгаан холбооны байгууллагаас зохион байгуулсан “Цахим орчин дахь хүүхэд хамгаалал” сэдэвт Ази, Номхон далайн бүсийн чуулганд ЦХХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг оролцож, хүүхдийг цахим орчинд хамгаалах чиглэлээр Монгол Улсад баримталж буй бодлого, төлөвлөлт хэрэгжүүлж буй ажлуудын талаар танилцуулж, тулгамдаж байгаа асуудлууд, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар мэдээлэл солилцлоо. Чуулганд харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын олон улсын байгууллагуудын төлөөлөл болон хүүхэд хамгааллын чиглэлээр ажилладаг Индонез, Камбож, Пакистан, Бутан, Тайланд, Филиппин зэрэг 40 орчим улс орны төлөөллүүд оролцож, “Хүүхдийг цахим орчинд хамгаалах үндэсний стратеги, дүрэм журам, сайн туршлага” сэдвийн хүрээнд хэлэлцүүлэг өрнүүлэв.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах зөвлөлийн хурлаас гарсан шийдвэр, Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагаас Монгол Улсад ирүүлсэн зөвлөмж болон ТББ-уудаас тавьсан шаардлагын хүрээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрх ашгийг хамгаалах Төрийн бус байгууллагууд, Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний ерөнхий газар, Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын яам, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын төлөөллийг оролцуулсан уулзалт зохион байгуулагдлаа. Хурлаар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах зөвлөлийн 2023 оны төлөвлөгөөний хэрэгжилт, 2024 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд тусгах ажлын саналыг танилцуулж, тухайн салбарт хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, тулгамдаж буй асуудал шийдлийн талаар санал солилцов. Мөн салбарын хувьд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн дэд бүтцийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 114 дүгээр зүйлийн хэрэгжилтийг хангахад анхаарч ажиллах, ХБИ-ийн үйлдвэрлэлийг дэмжих, “И-монгол” академи УТҮГ-ыг орон тооны дохионы хэлний хэлмэрчтэй болгох, алслагдсан хороодод төрийн цахим үйлчилгээг авах хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, мэдээ мэдээлэл болон танин мэдэхүй, спорт олон нийтийн арга хэмжээ, цаг агаар, гамшиг, эрүүл мэнд зэрэг нэвтрүүлгийг дохионы болон хадмал орчуулгатай болгон нэмэгдүүлэх, дохионы хэлээр ярьж буй хүний дэлгэцний харагдах байдлыг томруулах зэрэг асуудал шийдлийн талаар нээлттэй хэлэлцлээ.

ЦХХХЯ, “People in Need Mongolia” FARO сан хамтран хэрэгжүүлж буй “DICE” төсөл нь цахим шилжилтийг хүртээмжтэй болгоно. Энэ төсөл 2023-2026 онд хэрэгжих бөгөөд иргэний нийгмийн байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, цахим үндэстэнг бий болгох хамтын зорилгын төлөө тэмүүлэх болно.

Тэдгээр нь цахим хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулахыг үгүйсгэсэн, “цаасаар”, “өөрийн биеэр”, “хуулбар”, “бичгээр хүргүүлнэ” зэргээр цаасан суурьтай баримт бичгийг шаардсан байна. Монгол Улсын цахим шилжилтийг удаашруулах, үл ойлголцох нөхцөл байдалд хүргэж байгааг шийдвэрлэх зорилгоор хууль хоорондын давхардал, хийдэл, зөрчлийг арилгах зорилгоор 120 хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах эсэх асуудлыг УИХ-ын чуулганаар энэ 7 хоногт хэлэлцэх гэж байна. Үүсэх боломж, давуу тал: Цахим баримт бичгийг хүлээн зөвшөөрөх, цаасан баримт бичигтэй ижил түвшинд үнэлэх боломжийг бүрдүүлнэ. Төр өөрт байгаа мэдээллийг иргэнээс дахин шаардахгүй. Мэдээллийн сангуудын харилцан холболт интерацийг хангаж, мэдээлэл солилцох боломжийг бүрдүүлэх, мэдээллийн зөрүүг арилгах Тодорхой салбарын гэрээ, хэлцлийг заавал цаасаар хийх ёстой байсныг цахим хэлбэрээр цахим гарын үсэг хэрэглэн байгуулж болохоор хялбаршуулав. Ногоон хөгжлийг дэмжиж, цаасан хэрэглээг багасгана. Хуульд зөвхөн бичмэл гарын үсгээр баталгаажуулж төрийн байгууллагаас үйлчилгээ авахаар заасан харилцаанд цахим гарын үсэг хэрэглэж болохоор зохицуулсан. Өргөдөл, гомдол, санал, хүсэлтийг цахим хэлбэрээр гаргах, ирүүлсэн өргөдөл, гомдол, санал, хүсэлтийг шийдвэрлэж, хариуг цахим хэлбэрээр хүргүүлж болохоор тусгасан. Финтекийн хөгжлийг дэмжинэ. Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай Эрсдэл багатай этгээдэд цахим хэлбэрээр данс нээх боломжийг бүрдүүлнэ.