Япон-Монголын инновац, сансрын теxнологи, бизнесийн түншлэлийг дэмжиx, төр, хувийн хэвшлийн тогтвортой харилцаа, хоёр улсын эдийн засгийн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэx зорилготой “Инновац, сансрын технологийн бизнес түншлэл-2024” арга хэмжээ өнөөдөр (2024.08.21) зохион байгуулагдаж байна. Арга хэмжээнд Япон Улсын гадаад худалдааг дэмжих байгууллага (JETRO), олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага (JICA), сансрын судалгааны агентлаг (JAXA) болон Нийслэлийн бизнес, инновац, хөгжлийн газар, Цахим шилжилтийг дэмжиx холбоо (DX Mongolia), Япон улсын тандан судалгааны хиймэл дагуулын консорциумын (CONSEO), Монгол-Японы төв зэрэг 30 гаруй байгууллагын төлөөлөл оролцож, илтгэл танилцуулан, хэлэлцүүлэг өрнүүлж байна. Энэхүү түншлэлийн уулзалт нь Монгол Улсын инновацын одоогийн нөхцөл байдал, хоёр улсын инновац, сансрын технологийн чиглэлээр туршлага солилцох, олон улсын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэх, шинэ санаачилга, шинэ технологийг нэвтрүүлэх, цаашдын хамтын ажиллагааны хүрээг тэлэх чухал ач холбогдолтой юм.

Японы олон улсын хамтын ажиллагааны ЖАЙКА байгууллагаас Цахим хөгжил, Харилцаа холбооны яамтай хамтран 2023-2026 он буюу 4 жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр зорьсон “Кибер аюулгүй байдлын хүний нөөцийг хөгжүүлэх” хөтөлбөр амжилттай хэрэгжиж байна. Монгол Улсын кибер аюулгүй байдлын боловсролын хөтөлбөрийг сайжруулах зорилготой уг төслийн хүрээнд 3 үндсэн зорилтыг дэвшүүлээд байна. Үүнд: 1. Төр хувийн хэвшил боловсролын салбарын гурвалсан уялдаа холбоог сайжруулах замаар кибер аюулгүй байдлын хүний нөөцийг хөгжүүлэх, 2. Оюутан сурагч болон мэргэжилтнүүдэд зориулсан кибер аюулгүй байдлын боловсролын хөтөлбөр боловсруулж хөгжүүлэх 3. Төрийн албан хаагчдад зориулсан кибер аюулгүй байдлын боловсролын хөтөлбөр боловсруулж хөгжүүлэх зорилтууд тус тус хэрэгжиж байна. Энэ зорилтуудыг хэрэгжүүлэх хүрээнд Жайка болон ЦХХХЯ-аас гадна МУ-ын ШУТИС-ийн Мэдээлэл, холбооны технологийн сургууль, Удирдлагын академи хамтран ажиллаж байна. Өнөөдөр /2023.10.06/ Төрийн захиргааны төв байгууллагуудын мэдээллийн технологийн системийн хамгаалалт сэдэвт семинарыг зохион байгууллаа. Кибер аюулгүй байдлыг хангахад нарийн мэргэжлийн чадварлаг боловсон хүчин, хууль эрх зүйн боловсронгуй орчин, техник тоног төхөөрөмжийн цогц шийдэл, санхүүжилт шаардлагатай тухай уг семинарын үеэр мэргэжилтнүүд зөвлөж байлаа. Тус арга хэмжээнд ЦХХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг оролцож мэдээлэл төслийн хэрэгжилтийн тухай солилцлоо ЖАЙКА нь Ази, Африк, θмнөд Америк, Aвстрали, Oйрхи Дорнод, Зүүн Европийн 155 oрoнд техникийн хамтын ажиллагаагаа хэрэгжүүлж байна. ЖАЙКА-ийн Moнгoл дахь Төлөөлөгчийн газар нь 53 дахь төлөөлгчийн газар бөгөөд 1997 oнд бaйгуулагдсан. Oдoo тус Төлөөлөгчийн газарт нийтдээ 27 ажилтан ажиллаж байна.

Интернэт, цахим технологи, нийгмийн мэдээллийн сүлжээ, гар утас, зөөврийн өндөр технологийн төхөөрөмжүүдийн хэт хэрэглээ бидэнд эерэг сөрөг, үнэн худал мэдээллийн их тэсрэлтийг авч ирлээ. Мэдээллийг олон эх сурвалжаас хүлээн авах, шүүн тунгаах, ёс зүйтэй, бүтээлчээр хэрэглэх чадвар бол хувь хүний төдийгүй улс үндэстний хөгжин дэвших боломж, аюулгүй байдлыг хангах дархлаа юм. Хэдхэн жилийн өмнө хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээс мэдээлэл авахын тулд бичиг үсэг мэддэг байхад л хангалттай байв. Гэтэл сүүлийн жилүүдэд цахим ур чадвар, тоон бичиг үсгийн ялгаа, хуваагдал, тэдгээрийг арилгах замаар мэдэх эрхийг, мэдээлэл ашиглах боломжийг тэгш хүртээх асуудал бодлогын хэмжээнд хэлэлцэгдэж байна. Тиймээс Монгол Улсын Засгийн Газраас иргэдийн тоон бичиг үсгийн чадавхыг дээшлүүлэх, тоон хуваагдлыг бууруулах асуудалд онцгой анхаарч цахим ур чадварыг дэмжих алхмуудыг бодлогын баримт бичигт тусган хэрэгжилтийг ханган ажиллаж буйг цохон тэмдэглэхийг хүсэж байна. Зөвхөн боловсруулсан мэдээллийг шүүлтүүртэй хүлээн авахаас гадна мэдээллийн технологи, цахим шилжилтийн бидэнд олгож буй хязгааргүй боломжуудын нэг болох “Нээлттэй өгөгдөл” /Open data/-г ашиглах, өгөгдөлд суурилсан шийдвэр гаргалтыг салбар бүрт төлөвшүүлэх, сургаар бус судалгаагаар, шинжлэх ухаанчаар асуудалд хандах боломжийг бий болгоход хууль эрх зүйн орчин дахь томоохон өөрчлөлтүүдийг зэхэж байна. Бид тун удахгүй төрийн цахим үйлчилгээний давхардал, хийдлийг арилгах, нээлттэй ил тод байлдыг хангахад зөрчилдөж буй 120 хуулийн өөрчлөлтийг батлуулахаар анхны хэлэлцүүлгийг хийх гэж байна. Энэ хүрээнд НӨАТ-ын мэдээллийг нээлттэй өгөгдөл хэлбэрээр ил тод болгох, Гаалиар орж ирж байгаа импортын барааны мэдээллийг ил тод болгох асуудлуудыг хуульчлахаар төлөвлөж байна. Энэ бол эдийн засгийн өндөр ач холбогдол бүхий тоон мэдээлэлд төр, хувийн хэвшил тэгш эрхтэйгээр дата анализ хийж төлөвлөгөө гаргах, алхам чиглэлээ тодорхойлох, ухаалаг шийдвэр гаргахад нөлөөлөх чухал шийдэл болно. Хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсролын үндэсний оролцогч талуудын V форумд амжилт хүсье! Энэ жилийн Форумыг “Цахим орчин ба Хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсрол, хамтран хэлэлцэх асуудал” сэдвийн хүрээнд зохион байгуулж байгаа нь цаг үеэ олсон ач холбогдолтой ажил болж байна.